Ανθρωπόκαινο: μια νέα εποχή στην ιστορία του πλανήτη

Το Ανθρωπόκαινο αποτελεί μια νέα εποχή στην ιστορία του πλανήτη κατά την οποία η ανθρώπινη δραστηριότητα επιδρά με πολύ αρνητικό τρόπο πάνω στη Γη προκαλώντας την γήρανσή της.

Την εξέλιξη του φαινομένου αυτού, της καταστροφικής γήρανσης της γης και τα αποτελέσματα του μπορούμε πλέον να τα παρακαλουθήσουμε σ’ ένα διαδραστικό χάρτη αντλώντας αμερόληπτες πληροφορίες σχετικά με την τρέχουσα αλλαγή του κλίματος, τη κατάσταση των φυσικών πόρων και την αστική επέκταση. 

Η λειψυδρία  είναι το υπ' αριθμόν ένα πρόβλημα που προκύπτει από αλόγιστη ανθρώπινη δραστηριότητα στον γαλάζιο πλανήτη μας.

 

Βόννη:   Συνέδριο Global Water System Project (GWSP)

                      "Το νερό στην Ανθρωπόκαινο εποχή"

 Άκρως ανησυχητικές είναι οι προβλέψεις 500 επιστημόνων από όλο τον κόσμο σύμφωνα με τις οποίες μέχρι το 2050 ο μισός πληθυσμός της Γης δεν θα έχει πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Οι κλιματικές αλλαγές, η ρύπανση και η αλόγιστη κατανάλωση είναι οι βασικές αιτίες αυτής της εξέλιξης.

Οι ανακοινώσεις έγιναν σε συνέδριο που διοργανώθηκε στη Βόννη από τον διεθνή ερευνητικό φορέα Global Water System Project (GWSP) επικεφαλής του οποίου είναι ειδικοί του Πανεπιστημίου της Βόννης. Στόχος του GWSP είναι να ενημερώσει και κυρίως να κινητοποιήσει τις κυβερνήσεις για τη λήψη μέτρων απέναντι στο συνεχώς διογκούμενο πρόβλημα της λειψυδρίας. 

Καμπανάκι κινδύνου

«Μέσα σε ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, σε 1-2 γενιές, η πλειοψηφία του πληθυσμού της Γης,  που θα ανέρχεται σε περίπου 9 δισ. ανθρώπους, θα έχει αδυναμία πρόσβασης σε πόσιμο νερό, το πλέον κρίσιμο και αναντικατάστατο στοιχείο επιβίωσης. Πρόκειται για μια έλλειψη που έχει επιβάλει στον εαυτό του ο άνθρωπος, αλλά πιστεύουμε ότι η κατάσταση είναι αντιστρέψιμη» αναφέρει ο Γιάνος Μπογκάρντι, του Πανεπιστημίου της Βόννης και εκ των επικεφαλής του GWSP.

Η νέα εποχή

Τα μέλη του GWSP κάνουν λόγο για μια νέα εποχή στην ιστορία του πλανήτη την οποία αναφέρουν ως «Ανθρωπόκαινο» (Anthropocene). Πρόκειται για μια εποχή κατά την οποία η ανθρώπινη δραστηριότητα επιδρά με πολύ αρνητικό τρόπο πάνω στον πλανήτη. Ορισμένα από τα παραδείγματα που αναφέρουν οι ερευνητές στη μελέτη τους είναι:

·  Τα δύο τρίτα των δέλτα των μεγάλων ποταμών σταδιακά βυθίζονται και εξαφανίζονται με ρυθμό έως τετραπλάσιο σε σχέση με την άνοδο της στάθμης των θαλασσών.

·  Αυξάνονται συνεχώς οι πλημμύρες των ποταμών που οφείλονται σε ανθρώπινες δραστηριότητες.

·  Τα τελευταία 130 χρόνια ένα μεγάλο φράγμα κτιζόταν κάθε μέρα κάπου στον πλανήτη, με αποτέλεσμα πολλές χιλιάδες φράγματα να διαστρεβλώνουν τις ροές των ποταμών καταστρέφοντας τα οικοσυστήματα τα οποία είχαν αναπτυχθεί και εξελιχθεί επί χιλιάδες χρόνια στη ροή των ποταμών.

·  Οι συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες άρδευσης για γεωργικές ή άλλες χρήσεις αποστραγγίζουν ποτάμια και άλλες πηγές  γλυκού νερού. Υπολογίζεται ότι οι περιοχές καλλιέργειας στη Γη καλύπτουν έκταση ίση με εκείνη της Νοτίου Αμερικής και έκταση ίση με εκείνη της Αφρικής για την εκτροφή ζώων.

Οι επιπτώσεις

Οπως αναφέρουν οι ειδικοί, οι επιπτώσεις αυτής της εξέλιξης θα είναι δραματικές. Θεωρείται δεδομένο ότι θα ξεκινήσουν σύντομα μαζικές μεταναστεύσεις ανθρώπων από τις περιοχές που δεν έχουν πόσιμο νερό προς άλλες που έχουν περισσότερο. Οι μετανάστες του νερού θα προστεθούν σε εκείνους που αναμένεται να φύγουν από παράκτιες περιοχές που κινδυνεύουν να βυθιστούν ή να πλημμυρίσουν εξαιτίας της ανόδου της στάθμης των υδάτων καθώς και σε εκείνους που άλλα καιρικά φαινόμενα (π.χ ξηρασία) θα τους υποχρεώσουν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Τα ρεύματα των περιβαλλοντικών προσφύγων αναπόφευκτα θα τροφοδοτήσουν νέες πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εντάσεις, πιθανώς και πολέμους.

 Δείτε τη γήρανση της γής τα 30 τελευταία χρόνια

Η δημιουργία τεχνητών νησιών στα ανοικτά του Ντουμπάι, η εξαφάνιση σχεδόν της Λίμνης Αράλης  και  ακόμα η έκρηξη της αστικοποίησης του Λας Βέγκας καταμεσής  της ερήμου αποτελούν φαινόμενα που  συνέβησαν  τα τελευταία τριάντα χρόνια και που  γίνονται ορατά με το έργο Timelapse, το οποίο καταγράφει και καταμετρά  τις αλλαγές στον πλανήτη μας ως αποτέλεσμα της αλλαγής του κλίματος εξ αιτίας ανθρώπινων δραστηριοτήτων.

 Δορυφορική Λήψη:        έτος 1989                          έτος 2008

Η πρωτοφανής και  καταπληκτική αυτή εργασία, διερευνά και παρουσιάζει σ’ ένα διαδραστικό χάρτη τις αλλαγές που έχουν επέλθει σε κάθε γωνιά του πλανήτη μεταξύ των ετών 1984 και 2012.  

Ο χρήστης  δεν έχει παρά να επιλέξει μια θέση στη μηχανή αναζήτησης και σε λίγα δευτερόλεπτα, θα του δοθούν  τριάντα χρόνια εξέλιξης. Αυτοί οι μετασχηματισμοί έχουν συλληφθεί από οκτώ δορυφόρους του προγράμματος Landsat, ένα έργο του Κέντρου  Ερευνών Γεωλογικής Γήρανσης (του πλανήτη)  USGS  των Ηνωμένων Πολιτειών που  η NASA ξεκίνησε το 1972. Σε τροχιά  705 χλμ πάνω από τη Γη, τα ουράνια μάτια χαρτογραφούσαν ασταμάτητα ολόκληρο τον πλανήτη κάθε 16 ημέρες για τα  41 τελευταία  χρόνια.
Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό, όχι μόνο από αισθητικής απόψεως, λόγω της καταπληκτικής ποιότητας των εικόνων, αλλά και για τη παροχή κρισίμων  και αμερόληπτων πληροφοριών σχετικά με την τρέχουσα αλλαγή του κλίματος, τη κατάσταση των φυσικών πόρων και την αστική επέκταση.  Για παράδειγμα μένει κανείς κατάπληκτος  με τη μετατροπή της άμμου της ερήμου σε καταπράσινο λιβάδι στη Σαουδική Αραβία, ως αποτέλεσμα μιας εντατικής  άρδευσης ή την αστική επέκταση γύρωθε της  στη Σαγκάη, που από 13,3 εκατ. κατοίκους  το  έτος 1990 ξεπέρασε  σε μια δεκαετία τα 23 εκατ. κατοίκους  το 2010.

               Η παράκτια εξέλιξη του Dubai (1984-2012)

 

 Παρατηρεί  ανήμπορος, τη τήξη του παγετώνα Columbia στην Αλάσκα με ρυθμό 30 μέτρα ανά έτος από το 2001, την  εξαφάνιση των  παρθένων  δασών  της καναδικής επαρχίας Αλμπέρτα που καταβροχθίστηκαν από την ανεξέλεγκτη απόθεση άμμων  πετρελαίου, η μείωση των δασών του Αμαζονίου της Βραζιλίας, ως αποτέλεσμα της οδοποιίας, της  υλοτομίας και των γεωργικών εκχερσώσεων  ή τη σκυροδέτηση της Côte d'Azur στη Γαλλία.
Η  συναρπαστική αυτή  εξερεύνηση, πρέπει να προκαλέσει προβληματισμό στη διεθνή κοινότητα τόσο για το πώς φτάσαμε τον πλανήτη μας σ’ αυτή τη κατάσταση όσο και για τις πολιτικές που θα πρέπει να μας καθοδηγούν στο μέλλον.
Κανείς δεν μπορεί να  αμφισβητήσει τον ρόλο του ανθρώπου στην ρύπανση  της Γης όταν η συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) στην ατμόσφαιρα έφτασε  την Πέμπτη 9 Μαίου 2013  τα  400  ppm, το υψηλότερο επίπεδο για περισσότερο από 2,5 εκατομμύρια χρόνια.

                        Παγετώνας COLUMBIA εξέλιξη 1984-2011

Ο προδότης κατά τον Θουκυδίδη

"Προδότης δεν είναι μόνο αυτός που φανερώνει τα μυστικά της πατρίδας στους εχθρούς, αλλά είναι και εκείνος που ενώ κατέχει δημόσιο αξίωμα, εν γνώσει του δεν προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες για να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων πάνω στους οποίους άρχει..."