Οδηγός για τα άγρια χόρτα του ελληνικού βουνού
Τα βουνά της Ελλάδας είναι γεμάτα πράσινο και πολύχρωμες εκτάσεις λουλουδιών.
Από τα παλιά χρόνια οι κάτοικοι εμπιστεύονταν τα χόρτα του βουνού άλλοτε για βρώση και άλλοτε για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες.
Είναι μια όμορφη και υγιεινή δραστηριότητα που μπορούμε να ακολουθήσουμε και εμείς!
Παρακάτω ακολουθεί ένας μικρός οδηγός των πιο συνηθισμένων φαγώσιμων χόρτων!
1. Πικραλίδα
Ταυτότητα: Πολυετές αυτοφυές φυτό, φτάνει τα 25 εκατοστά ύψος. Η πικραλίδα βρίσκεται ριζωμένη συνήθως σε χωράφια ως ζιζάνιο ή σε ακαλλιέργητους τόπους. Η ρίζα και τα φύλλα της καταπολεμούν την πέτρα στη χολή. Επίσης είναι διουρητική, χωρίς όμως να μειώνει το κάλιο από τον οργανισμό.
Εποχή: Από τον χειμώνα μέχρι την άνοιξη.
Στην κουζίνα μας: Ωμή σε σαλάτες ή βραστά. Τα φύλλα της τα βάζουμε και σε λαχανόπιτες.
2. Γλιστρίδα
Ταυτότητα: Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 20 εκατοστά. Φημίζεται για τη βιταμίνη C και το σίδηρο που περιέχει. Ο λαός λέει πως αν βάλεις λίγα φύλλα γλιστρίδας κάτω από τη γλώσσα σου, ξεδιψάς (ίσως έτσι βγήκε και η φράση για τον πολυλογά, επειδή νιώθοντας ανακουφισμένος από δίψα, ξεκινά ασταμάτητο μονόλογο)!
Εποχή: Από αρχές του καλοκαιριού μέχρι το φθινόπωρο.
Στην κουζίνα μας: Τρώγεται ωμή σε σαλάτα και μπορεί να αντικαταστήσει τα μαρούλια σαν πράσινο λαχανικό.
3. Πικροράδικα
Ταυτότητα: Πολυετή φυτά που φτάνουν το 1 μέτρο. Τα συναντάμε σχεδόν παντού σε χωράφια αφρόντιστα και ακαλλιέργητα. Εποχή: Από το φθινόπωρο με τα πρωτοβρόχια έως το τέλος της άνοιξης. Στην κουζίνα μας: Βραστά με λαδολέμονο ή μαγειρεμένα με κρέας.
4. Γαϊδουράγκαθο – σίλυβο
Ταυτότητα: Διετές αυτοφυές, ακανθώδες φυτό που φθάνει το 1,5 μέτρο ύψος. Τα πράσινα φύλλα του διαφέρουν από τις άσπρες γραμμές. Ευδοκιμεί κοντά σε χερσότοπους.
Εποχή: Φθινόπωρο και χειμώνα (αντέχει μέχρι και τους -15 βαθμούς Κελσίου).
Στην κουζίνα μας: Εάν αφαιρέσουμε τα αγκάθια του, μπορούμε να μαγειρέψουμε τη ρίζα και τα φρέσκα φύλλα του, που θυμίζουν σπανάκι.
5. Ραπανίδα
Ταυτότητα: Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 60 εκατοστά. Εξαπλώνεται σαν ζιζάνιο σε διάφορους τόπους. Ξεχωρίζει για τα μακριά, πράσινα φύλλα της. Εποχή: Από το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη. Στην κουζίνα μας: Πολύ νόστιμα χόρτα βραστά ως σαλάτα με λαδόξυδο.
6. Περδικονύχι
Ταυτότητα: Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 60 εκατοστά. Το συναντάμε σε μεγάλη ποσότητα στα ελληνικά βουνά, αλλά και σε χωράφια. Εποχή: Από το χειμώνα μέχρι την άνοιξη, προτού ανθίσει. Στην κουζίνα μας: Το περδικονύχι το χρησιμοποιούμε σε ομελέτες και σε διάφορες πίτες.
7. Καυκαλήθρα
Ταυτότητα: Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 20 εκατοστά. Είναι γνωστή και ως καυκαλίδα, μοσκάκι, αγριοκουτσουνάδα, μερουλήθρα, και μοσχολάχανο. Το άρωμά της είναι έντονο γεμάτο φρεσκάδα. Εποχή: Από το χειμώνα μέχρι την άνοιξη, προτού ανθίσει.
Στην κουζίνα μας: Εκτός από τις πίτες, χρησιμοποιείται ως μυρωδικό σε φασολάδες.
8. Οξαλίδα
Ταυτότητα: Ποώδες φυτό με κίτρινα άνθη. Η οξαλίδα χρησιμοποιείται ως υποκατάστατου του αλατιού και του ξυδιού, όμως σε μεγάλες ποσότητες ενδέχεται να είναι δηλητηριώδης.
Εποχή: Σχεδόν όλες τις εποχές, τη συναντάμε παντού, γιατί εξαπλώνεται πολύ εύκολα.
Στην κουζίνα μας: Τη χρησιμοποιούμε σε σούπες, σε σάλτσες και σε χορτόπιτες σε προσεκτικές, μικρές ποσότητες, για να δώσει μια ξινή γεύση.
9. Ρόκα – Αζούματο
Ταυτότητα: Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 60-80 εκατοστά. Μαζεύει τις μέλισσες με τα άνθη της, που είναι μακριά και λευκά. Εποχή: Ανθίζει από άνοιξη μέχρι και το καλοκαίρι.
Στην κουζίνα μας: Κόβουμε συχνά τα φύλλα της για να εμποδίσουμε την ανθοφορία. Τρώγεται σκέτη σαν ξιδάτη σαλάτα ή με μαρούλι, λάχανο, ντομάτα.
10. Σινάπι – Βρούβες
Ταυτότητα: Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 80 εκατοστά. Στην Ελλάδα το συναντούμε πολύ συχνά, κάτι που δικαιολογεί τη φράση «πάμε για βρούβες»! Οι αλεσμένοι σπόροι του χρησιμεύουν στην Παρασκευή μουστάρδας.
Εποχή: Μαζεύονται τα φύλλα το φθινόπωρο έως την άνοιξη.
Στην κουζίνα μας: Τα φρέσκα τρυφερά φύλλα τους τρώγονται βραστά μόνα τους ή με άλλα χόρτα και χρησιμοποιούνται με άλλα χόρτα σε χορτόπιτες.
Από τα παλιά χρόνια οι κάτοικοι εμπιστεύονταν τα χόρτα του βουνού άλλοτε για βρώση και άλλοτε για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες.
Είναι μια όμορφη και υγιεινή δραστηριότητα που μπορούμε να ακολουθήσουμε και εμείς!
Παρακάτω ακολουθεί ένας μικρός οδηγός των πιο συνηθισμένων φαγώσιμων χόρτων!
1. Πικραλίδα
Ταυτότητα: Πολυετές αυτοφυές φυτό, φτάνει τα 25 εκατοστά ύψος. Η πικραλίδα βρίσκεται ριζωμένη συνήθως σε χωράφια ως ζιζάνιο ή σε ακαλλιέργητους τόπους. Η ρίζα και τα φύλλα της καταπολεμούν την πέτρα στη χολή. Επίσης είναι διουρητική, χωρίς όμως να μειώνει το κάλιο από τον οργανισμό.
Εποχή: Από τον χειμώνα μέχρι την άνοιξη.
Στην κουζίνα μας: Ωμή σε σαλάτες ή βραστά. Τα φύλλα της τα βάζουμε και σε λαχανόπιτες.
2. Γλιστρίδα
Ταυτότητα: Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 20 εκατοστά. Φημίζεται για τη βιταμίνη C και το σίδηρο που περιέχει. Ο λαός λέει πως αν βάλεις λίγα φύλλα γλιστρίδας κάτω από τη γλώσσα σου, ξεδιψάς (ίσως έτσι βγήκε και η φράση για τον πολυλογά, επειδή νιώθοντας ανακουφισμένος από δίψα, ξεκινά ασταμάτητο μονόλογο)!
Εποχή: Από αρχές του καλοκαιριού μέχρι το φθινόπωρο.
Στην κουζίνα μας: Τρώγεται ωμή σε σαλάτα και μπορεί να αντικαταστήσει τα μαρούλια σαν πράσινο λαχανικό.
3. Πικροράδικα
Ταυτότητα: Πολυετή φυτά που φτάνουν το 1 μέτρο. Τα συναντάμε σχεδόν παντού σε χωράφια αφρόντιστα και ακαλλιέργητα. Εποχή: Από το φθινόπωρο με τα πρωτοβρόχια έως το τέλος της άνοιξης. Στην κουζίνα μας: Βραστά με λαδολέμονο ή μαγειρεμένα με κρέας.
4. Γαϊδουράγκαθο – σίλυβο
Ταυτότητα: Διετές αυτοφυές, ακανθώδες φυτό που φθάνει το 1,5 μέτρο ύψος. Τα πράσινα φύλλα του διαφέρουν από τις άσπρες γραμμές. Ευδοκιμεί κοντά σε χερσότοπους.
Εποχή: Φθινόπωρο και χειμώνα (αντέχει μέχρι και τους -15 βαθμούς Κελσίου).
Στην κουζίνα μας: Εάν αφαιρέσουμε τα αγκάθια του, μπορούμε να μαγειρέψουμε τη ρίζα και τα φρέσκα φύλλα του, που θυμίζουν σπανάκι.
5. Ραπανίδα
Ταυτότητα: Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 60 εκατοστά. Εξαπλώνεται σαν ζιζάνιο σε διάφορους τόπους. Ξεχωρίζει για τα μακριά, πράσινα φύλλα της. Εποχή: Από το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη. Στην κουζίνα μας: Πολύ νόστιμα χόρτα βραστά ως σαλάτα με λαδόξυδο.
6. Περδικονύχι
Ταυτότητα: Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 60 εκατοστά. Το συναντάμε σε μεγάλη ποσότητα στα ελληνικά βουνά, αλλά και σε χωράφια. Εποχή: Από το χειμώνα μέχρι την άνοιξη, προτού ανθίσει. Στην κουζίνα μας: Το περδικονύχι το χρησιμοποιούμε σε ομελέτες και σε διάφορες πίτες.
7. Καυκαλήθρα
Ταυτότητα: Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 20 εκατοστά. Είναι γνωστή και ως καυκαλίδα, μοσκάκι, αγριοκουτσουνάδα, μερουλήθρα, και μοσχολάχανο. Το άρωμά της είναι έντονο γεμάτο φρεσκάδα. Εποχή: Από το χειμώνα μέχρι την άνοιξη, προτού ανθίσει.
Στην κουζίνα μας: Εκτός από τις πίτες, χρησιμοποιείται ως μυρωδικό σε φασολάδες.
8. Οξαλίδα
Ταυτότητα: Ποώδες φυτό με κίτρινα άνθη. Η οξαλίδα χρησιμοποιείται ως υποκατάστατου του αλατιού και του ξυδιού, όμως σε μεγάλες ποσότητες ενδέχεται να είναι δηλητηριώδης.
Εποχή: Σχεδόν όλες τις εποχές, τη συναντάμε παντού, γιατί εξαπλώνεται πολύ εύκολα.
Στην κουζίνα μας: Τη χρησιμοποιούμε σε σούπες, σε σάλτσες και σε χορτόπιτες σε προσεκτικές, μικρές ποσότητες, για να δώσει μια ξινή γεύση.
9. Ρόκα – Αζούματο
Ταυτότητα: Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 60-80 εκατοστά. Μαζεύει τις μέλισσες με τα άνθη της, που είναι μακριά και λευκά. Εποχή: Ανθίζει από άνοιξη μέχρι και το καλοκαίρι.
Στην κουζίνα μας: Κόβουμε συχνά τα φύλλα της για να εμποδίσουμε την ανθοφορία. Τρώγεται σκέτη σαν ξιδάτη σαλάτα ή με μαρούλι, λάχανο, ντομάτα.
10. Σινάπι – Βρούβες
Ταυτότητα: Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 80 εκατοστά. Στην Ελλάδα το συναντούμε πολύ συχνά, κάτι που δικαιολογεί τη φράση «πάμε για βρούβες»! Οι αλεσμένοι σπόροι του χρησιμεύουν στην Παρασκευή μουστάρδας.
Εποχή: Μαζεύονται τα φύλλα το φθινόπωρο έως την άνοιξη.
Στην κουζίνα μας: Τα φρέσκα τρυφερά φύλλα τους τρώγονται βραστά μόνα τους ή με άλλα χόρτα και χρησιμοποιούνται με άλλα χόρτα σε χορτόπιτες.
