Οι νέες πολιτικές ισορροπίες που φέρνουν οι κάλπες

Λαϊκή Ετυμηγορία που αλλάζει τις πολιτικές ισορροπίες

Μήνυμα σταθερότητας, αλλά και αλλαγής σε πρόσωπα και πολιτικές έστειλαν οι πολίτες - Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι από την τριπλή εκλογική αναμέτρηση - Η καθαρή πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές και τα κέρδη των κυβερνητικών στην Αυτοδιοίκηση

Ετυμηγορία που αλλάζει τις πολιτικές ισορροπίες, χωρίς να διαταράσσεται η κυβερνητική σταθερότητα, εξέδωσε ο ελληνικός λαός στις τριπλές κάλπες της Κυριακής. Με καταμετρημένο το 97%, ο ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές παίρνει 26,55%, η ΝΔ 22,75%, η Χρυσή Αυγή 9,4%, η Ελιά 8, 04%, το Ποτάμι 6,59%, το ΚΚΕ 6,09%, οι ΑΝΕΛ 3,44%, ΛΑΟΣ 2,69%, οι Ελληνες Ευρωπαίοι Πολίτες (Χατζημαρκάκης) 1,45% και η ΔΗΜΑΡ 1,20%. 

Η καθαρή πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές με περισσότερες από τρεις εκατοστιαίες μονάδες, εξισορροπείται από την επικράτηση της Νέας Δημοκρατίας στην πλειονότητα των Περιφερειών και μαζί με το ποσοστό – έκπληξη της Ελιάς επιτρέπει στην κυβέρνηση να συνεχίσει την πορεία της, αλλά με ισχυρή εντολή για αλλαγές σε πολιτικές και πρόσωπα.

Η συνδυαστική ερμηνεία που δίνεται από τους εκλογικούς αναλυτές στα αποτελέσματα από όλες τις κάλπες –τις ευρωπαϊκές και τις αυτοδιοικητικές- είναι ότι οι ψηφοφόροι έδωσαν ψήφο υπέρ της πολιτικής σταθερότητας αλλά ταυτόχρονα έστειλαν ηχηρό μήνυμα στην κυβέρνηση ζητώντας αλλαγή στην ασκούμενη πολιτική.

Ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης, τον οποίο προανήγγειλε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος, είναι μια από τις πρώτες αλλαγές που φέρνουν οι κάλπες και όλα μαρτυρούν ότι θα συνοδευτούν από πρωτοβουλίες που θα αναλάβει ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς για διεύρυνση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας στην οποία στηρίζεται ο κυβερνητικός συνασπισμός.   
 
Οι πρώτες συζητήσεις κάνουν λόγο για ισχυρότερη παρουσία του ΠΑΣΟΚ, αλλά και για συμμετοχή στην κυβέρνηση στελεχών από άλλους χώρους, συμπεριλαμβανομένων και προσώπων από την ΔΗΜΑΡ, η οποία υπέστη δεινή εκλογική ήττα και εισέρχεται σε φάση έντονων εσωτερικών συζητήσεων.

Στην αποτίμηση των αποτελεσμάτων υπεισέρχονται πολλοί παράγοντες και η ψύχραιμη ερμηνεία τους δεν μπορεί να δώσει έναν καθαρό νικητή, αφού τόσο ο κυβερνητικός συνασπισμός όσο και η αξιωματική αντιπολίτευση με τηρούν κέρδη και ζημιές.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, εκτός από την πρωτιά στις ευρωεκλογές, έχει να επιδείξει τις νίκες των υποψηφίων του σε δύο Περιφέρειες και κυρίως στη μεγαλύτερη εκλογική περιφέρεια, την Αττική, με τη Ρένα Δούρου. Το ποσοστό, ωστόσο, που συγκέντρωσε δεν του επιτρέπει να μιλάει για απόλυτη ανατροπή, αφού αφενός υπολείπεται του αθροίσματος των κυβερνητικών κομμάτων και αφετέρου δεν υπερβαίνει εκείνο που είχε συγκεντρώσει στις τελευταίες βουλευτικές του Ιουνίου του 2012.

Από την άλλη, η κυβερνητική παράταξη που είδε τα ποσοστά της να μειώνονται σημαντικά –κατά έξι μονάδες της ΝΔ και κατά τέσσερις του ΠΑΣΟΚ- μπορεί να ισχυρίζεται ότι απέτυχε ο δημοψηφισματικός χαρακτήρας που έδωσε στις εκλογικές αναμετρήσεις η αξιωματική αντιπολίτευση, όπως και το σύνθημα «τρεις κάλπες μια ψήφος», καθώς στις αυτοδιοικητικές εκλογές τα κόμματα της συγκυβέρνησης κέρδισαν την πλειονότητα των Περιφερειών –επτά η ΝΔ και δύο το ΠΑΣΟΚ- και των Δήμων.

Στους νικητές της κάλπης είναι σίγουρα η Χρυσή Αυγή, η οποία, αν και δεν πέτυχε τον στόχο της για διψήφιο ποσοστό, βρίσκεται πλέον στην τρίτη θέση και είναι το μόνο κόμμα το οποίο ανέβασε αισθητά το ποσοστό που είχε στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές.

Στους κερδισμένους περιλαμβάνεται και το «Ποτάμι», το οποίο πριν καν συμπληρώσει τρεις μήνες ζωής, πέτυχε ένα αξιοπρόσεκτο ποσοστό 6,6% που το καθιστά έναν από τους ισχυρούς παίκτες στο νέο πολιτικό σκηνικό που έβγαλαν οι κάλπες.

Στους χαμένους των εκλογών, πλην της ΔΗΜΑΡ που καταποντίστηκε στο 1,23%, είναι οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, οι οποίοι έχασαν τα δύο τρία των ψηφοφόρων που είχαν στην πρώτη εκλογική αναμέτρηση που συμμετείχαν, τον Μάιο του 2012, και με το χαμηλό 3,39% που έλαβαν στις ευρωεκλογές εξέλεξαν οριακά έναν ευρωβουλευτή από τη δεύτερη κατανομή.

Η αναγωγή και τα μελλοντικά σενάρια συγκυβέρνησης

Από την αναγωγή των ποσοστών των κομμάτων σε συνθήκες εθνικών εκλογών, οι έδρες που θα εξέλεγαν τα κόμματα με τα ίδια ποσοστά είναι οι εξής:
*ΣΥΡΙΖΑ: 130 (μαζί με το μπόνους των 50 εδρών που παίρνει το πρώτο κόμμα).
*Νέα Δημοκρατία: 70
*Χρυσή Αυγή: 28
*Ελιά/ΠΑΣΟΚ: 24
*Ποτάμι: 20
*ΚΚΕ: 18
*ΑΝ.ΕΛ.: 10
 
Με βάση αυτή τη διάταξη των δυνάμεων, η ανάγκη για συνεργασία των κομμάτων, προκειμένου να σχηματιστεί κυβέρνηση, προκύπτει αναπόφευκτα. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ως πρώτο κόμμα, έχει τον πρώτο λόγο σε κάθε μελλοντική κυβερνητική λύση, ενώ παραμένει ο ρυθμιστικός ρόλος των κομμάτων που κινούνται στον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Δημοκρατίας και για την ακρίβεια της «Ελιάς» και του «Ποταμιού».
Με δεδομένη την -εκούσια ή ακούσια- αποχή από κάθε ενδεχόμενη κυβερνητική λύση της Χρυσής Αυγής και του ΚΚΕ, τα (υποθετικά) σενάρια για να προκύψει κοινοβουλευτική πλειοψηφία είναι τα ακόλουθα:

Πρώτον, μεγάλος κυβερνητικός συνασπισμός ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και στη Νέα Δημοκρατία που συγκεντρώνει άνετη πλειοψηφία 200 βουλευτών, που μπορεί μάλιστα να διευρυνθεί και με άλλες δυνάμεις.

Δεύτερον, συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με το ΠΑΣΟΚ/Ελιά που δίνει οριακή πλειοψηφία 154 εδρών που με την προσθήκη του «Ποταμιού» μπορεί να γίνει πιο άνετη με 174 βουλευτές.

Τρίτον, συνασπισμός του ΣΥΡΙΖΑ με το Ποτάμι και τους ΑΝΕΛ, που μπορεί να κυβερνήσει με κοινοβουλευτική πλειοψηφία 160 εδρών.